Palermo begrijpen zonder een paar traditionele Siciliaanse gerechten te hebben geprobeerd zou hetzelfde zijn als naar België komen en geen frietjes eten. De keuken verschilt enorm van alle andere gerechten in Italië en vertegenwoordigt echt de geest van het eiland. Deze gids leidt je door de must-tries!
Van oudsher is de Siciliaanse keuken een arme en vissers keuken, gebaseerd op wat het land en de zee te bieden hebben. Deze basis is echter eeuwenlang verrijkt door de verschillende tradities en smaken van de vele culturen die op het eiland kwamen wonen, reizen en, nog vaker, veroveren.
Vandaag de dag is Sicilië de thuisbasis van een culinaire renaissance, met veel goede restaurants en sterrenchefs die innovatie en de smaken van de wereld naar dit stukje Middellandse Zee brengen. De traditionele Siciliaanse keuken blijft echter onverminderd sterk. Deze culinaire gids neemt je mee op een reis door de wonderen van de Siciliaanse keuken.
Disclaimer: Deze post bevat affiliate links. Dat betekent dat ik een commissie ontvangen als je iets koopt dat wordt aanbevolen. Dit kost jou uiteraard niets extra maar ondersteunt wel deze blog. Meer info.
Inleiding tot de Siciliaanse keuken
Je denkt misschien ten onrechte dat de Siciliaanse keuken hetzelfde is als de Italiaanse, Sicilië is tenslotte een deel van Italië. Hoewel de traditionele hoofdrolspelers zoals pasta, zacht gekookte ragu(vleesstoofpot) en overheerlijke gelato allemaal een belangrijke rol spelen, worden Siciliaanse gerechten toch net een tikkeltje anders voorbereid.
De allerbeste manier om duidelijk beeld te krijgen van de varia ingrediënten die worden gebruikt in de traditionele Siciliaanse keuken, is door de vele lokale marktjes af te struinen. In grote steden zoals Palermo en Catania worden de markten dagelijks gehouden, terwijl kleinere dorpjes in Sicilië de markt slechts één keer per week plaatsvindt.
MEER REISGIDSEN | Top bezienswaardigheden in Palermo; 15 x bezienswaardigheden omgeving Palermo
Hoofdingrediënten van de Siciliaanse keuken
De geschiedenis van dit kleine eiland wordt weerspiegeld in de grote verscheidenheid aan ingrediënten die worden gebruikt in traditionele Siciliaanse gerechten. Het gebruik van rijst, saffraan, pijnboompitten en kaneel getuigt van de Arabieren die in de 10e eeuw over het eiland heersten.
De Spaanse veroveraars introduceerden de tomaat op Sicilië en in de rest van Europa en de Grieken waren fervente consumenten van pistachenoten, vis en bonen. Ik was enigszins verbaasd om te zien dat couscous gretig werd geconsumeerd – zij het minder dan pasta – waarvan de wortels teruggaan tot Noord-Afrika.
Een populair ingrediënt in veel gerechten op Sicilië is aubergine, meestal bedekt met een gezonde laag olijfolie en perfect gebakken! Als je als vegetariër naar Sicilië reist, stel ik voor dat je snel vrienden wordt met zowel aubergine als courgette, want je zult ze in grote hoeveelheden eten.
16 Traditionele Siciliaanse gerechten die je zeker wilt proberen
5 Siciliaanse pastagerechten
Siciliaanse pasta gerechten zijn een beetje anders dan de traditionele gerechten in Italië. Een eclectische mix aan ingrediënten die vaak aanvoelen alsof ze lukraak bij elkaar zijn gegooid, maar toch op de een of andere manier de meest wonderlijke smaken produceren.
1. Siciliaanse Pasta alla Norma
Hoewel Pasta alla Norma oorspronkelijk uit Oost-Sicilië komt, is dit gerecht uitgegroeid tot één van de meest voorkomende en geliefde traditionele pasta gerechten van Sicilië, zozeer zelfs dat het ook zijn eigen speciale dag heeft, de “Nationale dag van Pasta alla Norma” op 23 september.
De naam verwijst naar de lyrische opera “Norma” van Vincenzo Bellini, een meester componist uit Catania. Volgende de legende kreeg een andere andere Siciliaanse componist dit gerecht voor het eerst voorgeschoteld kreeg, waarna hij luidkeels riep “dit is een echte Norma”, waarmee hij de verbazingwekkende smaak vergeleek met de grootsheid van Bellini’s opera.
De ingrediënten van deze traditionele Siciliaanse pasta zijn een feest van de beste smaken die het eiland te bieden heeft: Tomatensaus, gebakken aubergines, basilicum en Ricotta Salata, geharde ricotta die vaak wordt gebruikt ter vervanging van Parmezaanse kaas, en natuurlijk pasta al dente.
2. Traditionele Siciliaanse Pasta Chi Sarde
Dit is een gerecht typerend uit de hoofdstad van Sicilië, Palermo. Zoals vele andere typische Siciliaanse gerechten heeft ook Pasta chi sardi (pasta met sardientjes) een legendarische oorsprong. Volgens de legende was er een Arabische kok die tijdens een militaire campagne op Sicilië zijn troepen moest zien te voeden en dusdanig erg creatief moest zijn met de ingrediënten.
Het is echter waarschijnlijker dat dit een oud vissers recept is. De ingrediënten zijn immers makkelijk verkrijgbaar en helemaal niet duur, zoals de legende bevestigt. Het recept gaat als volgt: Sardientjes, wilde venkel, uien, pijnboompitten en rozijnen.
Dit alles wordt vervolgens bedekt met gebakken paneermeel, het arme equivalent van Parmezaan. Leuk weetje: In het Palermitaanse dialect betekent finire a pasta chi sarde (eindigen met pasta met sardines) het beëindigen van een activiteit zonder echte vooruitgang of resultaten.
3. Pasta con i broccoli arriminati – een klassiek Siciliaans gerecht
We blijven in Palermo voor een ander zeer typisch recept, in sommige opzichten het kleine broertje van Pasta con le sarde, zoals de ingrediëntenlijst zal laten zien: Bloemkool, rozijnen, pijnboompitten, paneermeel, Pecorino kaas, uien en saffraan.
De reden dat de ingrediënten zo op elkaar lijken, is dat dit de herfst- en winterversie is van Pasta con le Sarde. In het najaar heb je immers geen verse sardientjes, dusdanig werd het recept aangepast aan het seizoen..
Hoewel de naam een mengeling van Italiaans en Siciliaans lijkt, is het zowaar volkomen dialect: Broccoli in Siciliaans dialect is eigenlijk de naam die gebruikt wordt voor bloemkool en Arriminati betekent “geroerd. De bloemkool wordt immers eerst gekookt en nadien veelvuldig geroerd waardoor het zijn textuur verliest en een soort crème wordt.
4. Pasta met tenerumi
Dit is een echt oldschool gerecht dat enkel in de zomer verkrijgbaar is. Tenerumi zijn de grote, malse bladeren van een specifieke courgette soort. De courgette groeit enkel in de zomer, en de bladeren moeten gekookt worden alvorens ze kunnen opgepeuzeld worden. Sicilianen vinden het heerlijk om in de zomer bloedhete pasta met deze groentebouillon te eten, ondanks de zwoele temperaturen op het eiland!
Deze pasta wordt normaal gesproken geserveerd met afgebroken spaghetti (het breken van pasta is iets waar de meeste Italianen zeer huiverachtig tegenover staan). De pasta wordt gekookt in de bouillon van de Tenerumi en de Picchi Pacchi saus, een mengsel van tomaten, knoflook en olie. Daarna wordt het gerecht normaal gesproken gegarneerd met een royale hoeveelheid Ricotta salata.
5. Pasta al forno
Pasta al Forno, of zoals ze in Palermo zeggen Pasta cu fuinnu (pasta in de oven) is HET gerecht dat op tijdens elk familiefeest op tafel verschijnt. Het is volstrekt ondenkbaar voor een Palermitaanse familie om een Kerstmis / Pasen / Verjaardag / Zomer familie lunch te hebben zonder een gigantische portie pasta al forno.
Neem die woorden ‘gigantisch’ maar letterlijk. Men doet namelijk niet aan kleine porties in Sicilië en al zeker niet voor dit geliefkoosd gerecht. Deze feestmaaltijd wordt gemaakt met een specifieke pasta, Anneleti of pasta in de vorm van een klein ringetje.
Welke ingrediënten worden gebruikt voor deze Siciliaanse klassieker? Traditioneel werd dit gerecht gemaakt met alle restjes uit de koelkast. Vandaag de dag mag je je verwachten aan een mix van vleesragout (met groene erwten, de traditionele Siciliaanse manier om ragout te bereiden), gebakken aubergines, kaas, eieren (hoewel dit optioneel is), ham, parmezaan en broodkruimels.Elke hap is een reis naar de hemel en ook 200 gram meer op je weegschaal. Raar maar waar, dit copieuze gerecht wordt vaak meegenomen naar het strand als tussendoortje tijdens het zwemmen.
4 Typische Siciliaanse gerechten geserveerd als hoofdgerecht: Vis- & Vleesgerechten
Zoals bij elke traditionele Italiaanse maaltijd wordt een bord pasta meestal gevolgd door een hoofdgerecht bestaande uit vis of vlees met groenten. Ook op dit gebied stelt de Siciliaanse keuken niet teleur!
6. Involtini di Pesce Spada (Zwaardvis Spiesjes)
Zwaardvis en spiesjes, Siciliaanser kan bijna niet. Deze twee zijn de kenmerken van de Siciliaanse keuken, zoals je ook zult zien bij andere recepten in deze lijst. Dit gerecht is overal beschikbaar, zowel op restaurant als in de plaatselijke viswinkel waar de kant-en-klare spiesjes liggen te pronken. Het gerecht bestaat uit opgerolde plakjes zwaardvis gevuld met rozijnen, pijnboompitten, ui, tomaten, peterselie en pecorino kaas.
De plakjes worden vervolgens bedekt met paneermeel en gegrild of dichtgeschroeid in de pan. Vervolgens wordt elk gevuld plakje van de volgende op de spies gescheiden door een laurierblaadje en een stukje sinaasappelschil. Dit draagt enorm bij aan zowel de smaak als het uiterlijk van dit beroemde Siciliaanse gerecht!
7. Pesce Spada alla Siciliana
Dit recept – dat overal op Sicilië te vinden is, maar zijn oorsprong vindt in Messina – is in zekere zin het vis alternatief voor de schnitzel (of cotoletta in het Italiaans) die het meest voorkomt in het noorden van Italië.
Van de schnitzel leent het zowel de grootte als de vorm, maar het kalfsvlees is vervangen door Siciliaanse zwaardvis en de typische paneerlaag door een lichtere combinatie van verse tomaten, olijf, peterselie, kappertjes en olijven. Zoals gebruikelijk bij veel typisch Siciliaanse recepten wordt de vis vervolgens gebakken. Een echte visschnitzel!
8. Braciole alla messinese
Sicilianen vinden zichzelf graag anders dan de rest van Italië, een verschil dat al begint met de taal: Terwijl Braciole in het Italiaans normaal gesproken zou verwijzen naar (varkenskoteletten, gebruiken Sicilianen het om te verwijzen naar spiesjes die op de grill zijn gebakken (Brace in het Italiaans).
Dit eenvoudige maar ongelooflijk lekkere gerecht wordt bereid met dikke plakken vlees, meestal kalfsvlees, gevuld met paneermeel gemengd met olie, peterselie, knoflook, parmezaan en kaas. Deze plakken worden vervolgens opgerold, gepaneerd en op spiesjes gestoken. Tenminste, dat is het traditionele recept.
Spiesjes zijn heel typisch in Sicilië en daarom vind je meerdere variaties op dit recept, van pistachenoten tot spek en zongedroogde tomaten of caponata (zie hieronder).
Bonus feit: In verschillende delen van het eiland wordt de braciole gekookt in tomatensaus, die vervolgens wordt gebruikt als ragu (vleessaus) voor de pasta.
9. Sarde a beccafico
Als Palermitanen één ingrediënt moeten kiezen zonder hetgeen ze niet kunnen leven, dan durf ik ervoor wedden dat ze collectief voor de sardientjes kiezen. Ze staan zelfs te pronken op het menu van het meest poepchic restaurant.
Sarde a beccafico is het bewijs dat Sicilianen echt zeer vindingrijk zijn in de keuken. Beccafico zijn in feite een aantal kleine vogels waar edellieden op jaagden en dan kookten (gevuld met een verscheidenheid aan ingrediënten, met name de ingewanden van de vogels.
Vlees, en vooral wild, was een luxe die onbereikbaar was voor het plebs. Dus kozen ze ervoor om het vlees simpelweg te vervangen door de alomtegenwoordige (en betaalbare) sardientjes en de kostelijke vulling in te ruilen voor gemakkelijker verkrijgbare ingrediënten. En zo werd het beroemdste en meest geliefde traditionele Siciliaanse gerecht geboren.
Of je dit gerecht nu bestelt in een chic restaurant of bij een kraampje op de Vucciria markt, je krijgt standaard een opgerolde sardientjes gevuld met nat broodkruim, knoflook, peterselie, rozijnen en pijnboompitten. Van gevogelte is al lang geen sprake meer!
Tip: De porties zijn klein en makkelijk in één hap te eten, maar vergeet niet om de staart van het sardientje te verwijderen. Dit staartje is nadrukkelijk op je bord geplaatst om de gelijkenis met de vogels nog frappanter te maken!
2 Vegetarisch Siciliaanse traditionele gerechten
Traditioneel is Siciliaans eten vrij vlees- en visrijk. Als vegetariër heb ik echter geen problemen ondervonden tijdens mijn uitgebreide reizen door het eiland. Dit zijn mijn drie favoriete vegetarische gerechten om te eten op Sicilië.
10. Caponata di melanzane
Caponata heeft een duizend jaar oude traditie. Het begon als een gerecht voor de minder gegoede en was verkrijgbaar in de tavernes uit de Romeinse tijd (caupona genoemd). Vervolgens werd het een favoriet gerecht van de edellieden onder de Spaanse overheersing.
De moderne versie verscheen voor het eerst in de geschriften aan het begin van de 19e eeuw. Er is geen Siciliaans huishouden zonder een familierecept voor caponata (meestal dat van Nonna), daarom is het moeilijk om een officieel recept te bedenken voor dit heerlijke alomtegenwoordig gerecht. .
Sommige ingrediënten zijn echter onlosmakelijk verbonden met elk recept: Aubergines, olijven, tomatensaus, kappertjes, uien, azijn en suiker. Daarnaast hebben de meeste versies van dit beroemde Siciliaanse gerecht ook selderij en vis (octopus, tonijn of zwaardvis). Zorg ervoor dat je het van tevoren vraagt!
11. Insalata arance e finocchio (salade van sinaasappel en venkel)
Dit recept laat zien hoe de Siciliaanse keuken haar positie in het centrum van de Middellandse Zee weerspiegelt en hoe haar vele veroveraars het traditionele eten van hun plaats van herkomst meebrachten, wat uiteindelijk de culinaire cultuur van het eiland verrijkte.
Sinaasappels werden naar Europa gebracht door de Arabieren rond de XVe eeuw en verspreidden zich over het zuiden van Italië en Spanje, twee landen die vandaag de dag met trots ditzelfde recept maken..
In zijn basisvorm is dit gerecht vrij eenvoudig: sinaasappelschijfjes, venkel, uien, olie, zout en peper. Variaties zijn er in overvloed, zoals munt, rozemarijn, olijven en zelfs vis (maar toegegeven, dit is meer typisch in Spanje dan in Italië). Mijn advies? Probeer het uit en kijk zelf wat je het lekkerst vindt! Dit is een super simpel recept dat je zomermaaltijden zoveel beter zal maken!
2 Heerlijke Siciliaanse streetfood gerechten
Gefrituurd, knapperig en het perfecte middel tegen een kater: Siciliaans streetfood verdient een eigen categorie. Elke stad op Sicilië heeft zijn eigen typische knabbels, smaken die generaties lang zorgvuldig zijn gemaakt en geliefd zijn bij jong en oud. Kinderen stromen na school naar street food kraampjes voor een snack, terwijl feestgangers hun trek stillen na een avondje dansen.
MEER REISGIDSEN | Lees alles over wat en waar je streetfood kunt eten in Palermo.
12. Arancine
Het nummer één Siciliaanse street food gerecht dat je moet proberen, sla de rest desnoods over! Dit kleine bolletje gebakken rijst (met ragout voor vleeseters en a la norma – ja, net als de pasta! – voor vegetariërs) is de bron van een verhit debat.
Palermitanen noemen deze lekkernij Arancine (met een -e) en houden van een ronde vorm, terwijl de inwoners van Catania ze Arancini noemen en het gerecht in een kegelvorm serveren. Wat de vorm of naam ook is, deze gefrituurde balletjes zijn de favoriete snack van het eiland en zijn in elke bar te koop.
13. Pane câ Meusa (broodje milt)
De zilveren medaille voor favoriete Siciliaanse streetfood gaat naar de traditionele Pane câ Meusa of broodje milt. Typischer dan dit wordt het niet! Verpakt in vetvrij papier om mee te nemen als snack, of om warm van de grill te eten, bij voorkeur met een lekker koud Messina biertje.
Tip: De beste Pane câ Meusa in Palermo komt uit een klein plaatsje genaamd Porta Carbone, recht tegenover de kleine haven van Palermo.
2 Typisch Siciliaanse gerechten als nagerecht
Een geweldige maaltijd kan alleen worden afgesloten met een traditioneel Siciliaans dessert. Een heerlijk frisse granita met pistachenoten of een overheerlijk Siciliaans gebakje (of twee, drie) zijn maar een paar van de heerlijke zoetigheden die het eiland te bieden heeft.
14. Brioche con Gelato
Gelato wordt in heel Italië geroemd als hét dessert (of tussendoortje). Deze zoete en romige lekkernij is in duizenden smaken verkrijgbaar en is de absolute favoriet van het land.
Voor de Sicilianen is een eenvoudige gelato echter niet genoeg. Op Sicilië wordt gelato vaak gegeten met een brioche (een zoet broodje). De gelato wordt royaal opgeschept en tussen het broodje geplaatst om een gelato broodje te vormen.
Goed om te weten: Terwijl in de rest van Europa de standaardvraag is “hoeveel bolletjes wilt u”, geef je op Sicilië gewoon aan welke smaken je wilt eten. Het hoorntje, brioche, potje wordt gevuld tot het barst (ongeacht hoeveel schepjes dit betekent). Prijzen zijn per smaak, niet per bolletje.
15. Cannoli
De koningin van alle Siciliaanse zoetigheden is zonder twijfel de Cannolo. Bladerdeeg in de vorm van een fluit gevuld met heerlijke romige ricotta en bestrooid met een gezonde dosis pistache kruimels.
Eén hapje stuurt je regelrecht naar de dessert hemel! Er zijn maar weinig gerechten die zo typerend zijn als cannoli (misschien de Arancine). Cannoli zijn er in verschillende maten en worden gegeten als ontbijt (met een espresso), tussendoortje of als dessert.
MEER REISGIDSEN VOOR ITALIE
OVERNACHTEN | Waar overnachten op Sicilië, geschreven door een local
BEZIENSWAARDIGHEDEN | Bezienswaardigheden in Palermo & Charmante dorpjes in Sicilië
WAT TE ETEN | Heerlijk streetfood in Palermo
PRAKTISCHE INFO | Tips om te rijden in Sicilië
OMGEVING PALERMO | 15 Plekjes rond Palermo & Boutique hotels in Palermo
OMGEVING TAORMINA | 20 Boutique hotels in Taormina & 10 Plekjes rond Taormina
OMGEVING CATANIA | 10 Plekjes rond Catania
Traditionele Siciliaanse Gerechten: Pin
0 reacties