Ontdek Noord-Brabant in de voetsporen van Vincent van Gogh

Ontdek de oorsprong van de beroemde schilderijen van Vincent van Gogh door naar de plek te gaan waar het allemaal begon in Noord-Brabant, Nederland. Ervaar de landelijke landschappen en de glooiende heidevelden die deze virtuoze schilder zo dierbaar waren.

Als je aan Vincent van Gogh denkt, is het eerste wat (bij mij) opkomt fel gele zonnebloemen, levendige blauwe sterren landschappen en overvloedig kleurgebruik. Blijkbaar is dit maar één deel van zijn portfolio namelijk toen hij reeds in Frankrijk woonde. Zijn vroegere werk is donkerder en een heel stuk minder vrolijk.

Ik was nieuwsgierig om meer te weten te komen over Vincent van Gogh en de inspiratie van zijn vroege werken. Dus ging ik naar Nederland, meer specifiek naar de provincie Noord-Brabant, waar de beroemde post-impressionist werd geboren en het eerste deel van zijn leven doorbracht.

Lees verder om Noord-Brabant te verkennen in de voetsporen van Vincent van Gogh. Leer meer over de verschillende dorpen waar hij woonde, de overvloed aan musea over delen van zijn leven en het Vincent van Gogh Nationaal Park.

---

Disclaimer: Deze post bevat affiliate links. Dat betekent dat ik een commissie ontvangen als je iets koopt dat wordt aanbevolen. Dit kost jou uiteraard niets extra maar ondersteunt wel deze blog. Meer info.

---

Plan jouw reis naar Noord-Brabant

LEES MEER: Van Gogh in Nederland; Leven van Vincent van Gogh

OFFICIELE WEBSITE DIENST TOERISME : Van Gogh Brabant Toerisme

INSPIRATIE: Meer reisgidsen voor Nederland

Ontdek van Goghs geboorteplaats: Zundert

Leukste Plek: Vincent Van Goghhuis // Lekker Eten: Bij de Nonnen // Overnachten: B&B ’t Doktershuys

Geschiedenis Vincent van Gogh in Zundert

Het bescheiden stadje Zundert ligt op een steenworp afstand van de Belgische grens. Het zou gemakkelijk zijn om een bezoek aan dit bolwerk over te slaan, omdat het, hoewel schilderachtig, de “wow”-factor mist van zijn bekendere grachten omzoomde buren. Toch is het precies op deze plek dat het verhaal van Vincent van Gogh begint.

Geboren op 30 maart 18,53 in het huis dat nu bekend staat als het Vincent van Goghhuis. Vincent zou zijn eerste 11 jaar in Zundert doorbrengen. Geboren in een diep religieuze familie (zijn vader was de plaatselijke dominee van de Nederlandse Hervormde Kerk), werd besloten dat Vincent in Zundert thuisonderwijs zou krijgen.

De verlegen en introverte Vincent zocht zijn toevlucht in de omliggende landerijen en naar verluidt maakte hij lange wandelingen in de natuur. Dit zou een levenslange gewoonte worden omdat hij voortdurend inspiratie zocht in de natuur. De landschappen van Noord-Brabant vormen een belangrijk thema in van Goghs vroege werken.

Wat te zien en te doen in Zundert

1. HET VAN GOGHHUIS BEZOEKEN

In alle eerlijkheid is het Vincent van Goghhuis minder spectaculair dan het van Gogh Village Museum in Nuenen. Tenminste als je een bezoekje brengt zonder een deskundige gids. Wij hadden buitengewoon geluk en onze gids Jacques van Tichelt bracht deze plek als het ware tot leven.

Het museum zelf is gedeeltelijk gebouwd in de overblijfselen van het huis waarin van Gogh woonde. Binnen vind je informatie over zijn vroege jaren en in het bijzonder over de dynamiek van de familie van Gogh. Een roterende tijdelijke tentoonstelling en een gezellig café met uitzicht op een kleine tuin met een waterput die door de familie van Gogh werd gebruikt, maken ook deel uit van het museum.

Loop naar de zijkant van het museum om het prachtige standbeeld van Vincent en zijn broer Theo door Ossip Zadkine te zien. Aan de linkerkant staat een roodgeverfde kerk waar van Goghs vader ooit preekte. Op verzoek te bezoeken met een gids.

Wat dit museum zo bijzonder maakt is het Artist in Residence programma. Elk jaar wordt uit honderden kandidaten een gelukkige kunstenaar gekozen om in de kunstenaarsstudio bij het van Gogh huis te wonen en aan hun vak te werken. Zo wordt een stukje van Vincents nalatenschap doorgegeven aan de volgende generatie.

Reizigers die handig zijn met Google Earth kunnen proberen in te zoomen op het van Gogh huis en dan staat je een verrassing te wachten. Aan de voorkant van het museum is een meer dan levensgroot mozaïek gelegd met de beeltenis van …van Gogh! Helaas heb je een drone of Google Earth nodig om het te kunnen zien.

TIP | Elk jaar geeft Zundert een prachtig bloemencorso. Grootse praalwagens versierd met kleurrijke bloemen trekken door de straten.

Het vroege leven van Vincent van Gogh: Nuenen

Leukste activiteit: Van Gogh Village Museum // Hapje eten: De Watermolen van Opwetten

Geschiedenis Vincent van Gogh in Nuenen

Van Gogh woonde van 1883 tot 1885 in Nuenen. Het stadje Nuenen was niet alleen van Goghs thuis, maar ook een plek waar hij een diepe verbondenheid vond met de lokale gemeenschap en de landelijke manier van leven. Hier schilderde hij in 1885 het beroemde “De Aardappeleters”.

Zijn tijd in Nuenen markeerde een overgang in zijn artistieke stijl, omdat hij het plattelandsleven, zware arbeid en het alledaagse leven van de gewone mensen begon af te beelden. Zijn traditie van lange wandelingen in de natuur zette zich voort tijdens zijn tijd in Nuenen. De van Gogh wandeling in Nuenen (zie hieronder) neemt je mee door een paar lokale landschappen die door van Gogh vereeuwigd werden tijdens zijn verblijf in Nuenen.

WIST JE DAT | Van Gogh een kwart van zijn hele oeuvre schilderde in de twee jaar dat hij hier in Nuenen woonde?

Wat te zien en te doen in Nuenen, Noord-Brabant

1. VAN GOGH VILLAGE MUSEUM

Dit is waarschijnlijk het meest uitgebreide museum over van Gogh in Brabant. Het museum toont een verscheidenheid aan schilderijen, schetsen en persoonlijke voorwerpen van Vincent van Gogh, waardoor je getuige kunt zijn van de evolutie van zijn stijl en zijn diepe waardering voor de landelijke landschappen en de lokale gemeenschap.

Het geeft je ook een kijkje in zijn liefdesleven (erbarmelijk) en een paar kunststudenten die hij bijles gaf (prachtig werk) in ruil voor olieverf, waardoor hij kon blijven schilderen ondanks zijn penibele financiële situatie. Mijn favoriete onderdeel was echter de tentoonstelling over het gebruik van kleur en licht helemaal aan het einde van het museum.

2. VAN GOGH WANDELING

Verspreid over Nuenen liggen 18 informatiepanelen, aangegeven door een rood blokje met een specifiek nummer. Tijdens een ontspannen wandeling van 10 km kun je alle panelen vinden (download hier de route) en kom je langs een aantal gebouwen en panorama’s die van Goghs eerdere werk inspireerden.

FOODIE TIP |  De nabijgelegen Watermolen van Opwetten werd vereeuwigd door van Gogh in 1885. De watermolen zelf is nu een heel gezellig restaurant en zeker een stop waard!

Ontdek van Goghs vroege werk: Den Bosch

Highlights: Het Noordbrabants Museum // Hapje eten: Noemme // Overnachten: Uylenhof Hotel

Geschiedenis Vincent van Gogh in Den Bosch

Den Bosch, ook bekend als ‘s-Hertogenbosch, is de enige plek in Zuid-Nederland waar je echte schilderijen van Vincent van Gogh kunt bewonderen. Het is dan ook logisch dat deze stad een absolute must is voor liefhebbers van Vincent van Gogh.

Wat te doen en zien in Den Bosch

We hadden erg weinig tijd in Den Bosch en kozen ervoor om ons te concentreren op een bezoek aan het Noordbrabants Museum dat een indrukwekkende collectie kunst tentoonstelt, waaronder werken van lokale kunstenaars die van Gogh inspireerden en een tentoonstelling met een select aantal originele schilderijen van Vincent van Gogh uit zijn tijd in Noord-Brabant.

Als je meer tijd hebt, breng dan zeker een bezoek aan de Sint-Janskathedraal, maak een boottocht over de Binnendieze (ja, deze stad heeft pittoreske grachten!) of ga naar de levendige Korte Putstraat voor een hapje en een drankje.

FOODIE TIP | Probeer zeker de beroemde Bossche Bol, gigantische soezen gevuld met slagroom en bedekt met chocolade. Een echte lokale specialiteit!

Ontdek het Van Gogh Nationaal Park

Ter voorbereiding: Van Gogh fiets- en wandelroutes

Dit nationale park werd opgericht in 2022 en omvat diverse natuurlijke landschappen en erfgoedlocaties. Het beslaat maar liefst 1.200 vierkante kilometer.

Bezoekers kunnen de schilderachtige landschappen verkennen, waaronder glooiende heidevelden, wetlands en bossen die als inspiratie dienden voor veel van Vincent van Goghs schilderijen. Het biedt een scala aan buitenactiviteiten, zoals wandel- en fietspaden.

We hebben ons uiteindelijk gericht op wandelen omdat het weer te somber was om te fietsen. Ik vraag me af of het meer ingetogen kleurgebruik van Vincent van Gogh tijdens zijn verblijf in Noord-Brabant een weerspiegeling is van het soms sombere weer in de regio. Omdat ik in België ben opgegroeid, kan ik getuigen van de frequente grijze luchten en weinig licht, vooral in de herfst en winter.

 Wandelen in het Van Gogh Nationaal Park

Het Vincent van Gogh National Park heeft vijf officiële “van Gogh wandelroutes”, variërend van 8 km tot 16 km. De wandelingen zijn goed bewegwijzerd en heerlijk vlak, d.w.z. gemakkelijk in tegenstelling tot sommige andere wandelingen die ik dit jaar heb gedaan (ik denk aan Spanje)! Je hebt wel een paar stevige schoenen nodig, want de ondergrond is vaak zacht en kan modderig worden.

We deden drie van de vijf wandelingen tijdens onze drie dagen in Noord-Brabant: Etten Leur; Helvoirt en Nuenen

1. NUENEN

De wandeling in Nuenen was mijn minst favoriete van de drie. Het voert je in en rond het dorp Nuenen waar bordjes de relevantie van verschillende locaties voor Vincent van Gogh uitleggen. Om eerlijk te zijn, veel van de locaties hebben aanzienlijke veranderingen ondergaan en het vereist een behoorlijke hoeveelheid verbeelding om ze te zien zoals ze aan het eind van de 19e eeuw zouden zijn geweest.

Als je weinig tijd hebt, ga dan naar het van Gogh Village Museum voordat je een hapje gaat eten in De Watermolen van Opwetten, die in feite bijna precies hetzelfde is gebleven als toen van Gogh het schilderde.

2. HELVOIRT

Dit is waarschijnlijk de meest gevarieerde wandeling die we hebben gedaan. Helaas hebben we hem niet af kunnen maken, want het regende pijpenstelen! We hebben de helft gewandeld en zijn in de auto gesprongen om een glimp op te vangen van de uitzichtpunten onderweg.

De wandeling begint en eindigt in de Sint-Nicolaaskerk in Helvoirt. De kerk zelf werd gebouwd aan het begin van de 20e eeuw en is zeker de moeite waard om even binnen te springen. Het is de moeite waard om te vermelden dat de openingstijden op zijn best een beetje wispelturig zijn. Pak je camera en maak een kiekje van het met rode stenen versierde kasteel Zwijnsbergen langs de route.

LUNCH TIP | Ga na je wandeling lunchen bij Lots in Helvoirt zelf.

3. ETTEN LEUR

Deze wandeling begint en eindigt in de Menmoerhoeve, een voormalige zuivelboerderij die nu kinderen met een beperking helpt. Ze hebben een klein café op het terrein dat een verscheidenheid aan gerechten serveert, gemaakt van hun eigen gekweekte groenten en fruit. De perfecte plek om te lunchen na je wandeling.

We raakten verdwaald toen we het eerste nummer probeerden te vinden. En het lijkt erop dat we niet de enigen waren, als je verdwaald bent, vraag het dan binnen in het restaurant en ze kunnen je de juiste weg wijzen!

Ik heb erg genoten van deze wandeling, die ons door een aantal prachtige wetlands voerde en door een aantal prachtige wilgentunnels, zo uit een schilderij van Vincent van Gogh!

3 Dagen Noord-Brabant

HOE BEREIKEN: We verbleven drie dagen in Noord-Brabant en namen uiteindelijk de auto om tussen de verschillende locaties te reizen. Het goede nieuws is dat er genoeg opladers zijn voor elektrische auto’s, dus elektrisch rijden is hier een fluitje van een cent!

WAAR TE VERBLIJVEN: Wij kozen voor een verblijf in Zundert en Den Bosch, maar je kunt net zo goed Breda of Eindhoven als uitvalsbasis gebruiken om de omgeving te bezoeken.

DAG EEN: Nuenen; ‘s-Hertogenbosch

DAG TWEE: Helvoirt; Zundert

DONDERDAG: Etten Leur, Breda

Beste reistijd Noord-Brabant

LENTE: In de lente kan qua weer alle kanten op, dit is meestal het seizoen waarin Noord-Brabant veel regen krijgt. Mei is de beste periode met gemiddelde temperaturen rond de 18°C en weinig toeristen.

ZOMER: Net als in België is het in juli en augustus meestal één maand erg nat en de andere maand erg droog. Gemiddeld zijn juli en augustus de natste maanden van het hele jaar. Als je van plan bent om te komen, neem dan een regenjas mee.

HERFST: De bladeren kleuren oranje en het weer wordt wat stemmiger, waardoor je jezelf zo in een van Gogh-schilderij waant. September heeft meestal minder regen en milde temperaturen (gemiddeld 19°C of 66.5°F).

WINTER: Winter gaat vaak gepaard met grijze lucht en kil weer. Niet meteen een aanrader om tijdens deze periode van het jaar Noord-Brabant te bezoeken.

Beperk jouw ecologische voetafdruk bij een bezoek aan Noord-Brabant

TREK DE NATUUR IN: Ga je een van de wandelingen of fietstochten maken in het Vincent van Gogh National Park? Zorg ervoor dat je de kaart elektronisch downloadt voordat je gaat. Laat geen sporen achter in de natuur.

KIES VOOR TRANSPORT MET LAGE UITSTOOT: Breda en Eindhoven zijn via de trein goed verbonden met zowel Amsterdam als Brussel. Hoewel sommige van de dorpen die we bezochten wat moeilijker te bezoeken zijn met het openbaar vervoer, hebben ze wel een indrukwekkende dekking van elektrische oplaadpunten voor EV’s.

VERBLIJF LOKAAL: Toerisme is een geweldige manier om de lokale economie te ondersteunen, mits je kiest voor lokale leveranciers. Verblijf in een lokaal B&B of bekijk de recente optie “duurzaam verblijf” op booking.com. Niet alle accommodaties worden lokaal gerund, dus controleer dit goed voordat je boekt.

MEER REISGIDSEN NEDERLAND

NEDERLAND | Mooiste kastelen van Nederland // 17 Bezienswaardigheden omgeving Amsterdam
NEDERLAND | Weekendje weg in Nederland & dichtbij
AMSTERDAM | Kastelen rond Amsterdam // 6 x Fietsen rond Amsterdam
FRIESLAND | Reisgids Terschelling // Bezienswaardigheden Friesland
FLEVOLAND | Zien en doen in Flevoland
NOORD-HOLLAND | Dagje Haarlem
ZUID-HOLLAND | Top bezienswaardigheden in Leiden
DAG UITJES | Dagje Amsterdam naar Brussel // Dagje Amsterdam naar Brugge

Noord-Brabant & Vincent Van Gogh – Pin

---